Kính chào các Thầy và ACE đồng môn!
Đã có vài lần con thấy trên diễn đàn thắc mắc về vấn đề này. Trong thực tế bản thân con cùng nhiều bệnh nhân con điều trị cũng có thắc mắc về sự " thay đổi áp huyết và nhịp tim đo ở hai tư thế nằm và tư thế ngồi". Trước đó con cũng rất băn khoăn và suy nghĩ vì chưa tìm được câu trả lời nào thích đáng. Hôm nay con xin mạn phép được chia sẻ phân tích lý luận của con để cùng các Thầy, Các Anh Chị Em cùng nhau chia sẻ trao đổi để đưa đến giải thích hợp lý nhất. Dưới đây là lập luận của con:
" Lấy ví dụ thế này cho đơn giản: Bạn hình dung toàn bộ cơ thể người chia làm 3 đoạn, từ ngực trở lên gọi là Thượng tiêu, từ ngực trở xuống rốn gọi là Trung tiêu, từ bụng xuống chân là Hạ tiêu. Ba đoạn này ví như tòa nhà 3 tầng, Thượng tiêu tầng 2, Trung tiêu tầng 1 ( Lấy vị trí tim làm cơ sở ở mặt bằng) và Hạ tiêu là tầng hầm, Máu là nước, Tim là máy bơm, và ống mạch tương đương với ống dây bơm nước.
- Khi nằm rõ ràng Thượng tiêu, Trung tiêu, Hạ tiêu đều nằm vị trí ngang bằng nhau, cũng giống như nhà mái bằng 3 gian vậy. Ở tư thế này công xuất phải bơm nước của máy bơm sẽ giảm, và áp lực cũng giảm.
- Khi ở tư thế ngồi, máy bơm nước phải đẩy nước từ tầng 1 lên tầng 2 ( trên đầu) rồi lại phải đẩy xuống tầng 1( dưới chân). Như vậy công xuất và áp lực của máy phải lớn hơn là vị trí thăng bằng. Chính vì cần một công xuất lớn hớn này làm máy phải quay role nhiều hơn, tức là tim phải đập nhiều hơn. Đó là lý do nhịp tim ở tư thế ngồi cao hơn tư thế nằm. Nhịp tim cao kéo theo áp lực đẩy vào thành mạch ở vùng phụ cận sẽ cao hơn nhiều. Tại sao mình chỉ nói là chỉ có áp huyết ở vùng phụ cận mới cao, đơn giản là vì khi máy bơm phát công xuất lớn, thì áp lực ở ống mạch gần máy sẽ cao, nhưng càng xa và lên cao thì áp lực đó giảm, không khác gì quy luật bơm nước cả. Tay là phần gần với tim, do vậy khi ngồi mà đo thì tay sẽ cao, nhưng thực chất huyết áp trên đầu ở tư thế ngồi này sẽ còn thấp hơn cả tư thế nằm. Đây cũng chính là lý do tại sao một số người đang nằm mà đứng dậy thì hoa mắt, hoặc đang ngồi mà đứng dậy thì mặt mũi tối sầm. ( Chỉ tiếc là không có máy đo huyết áp ở đầu để thử nghiệm).
Mong nhận được đóng góp chia sẻ của Các Thầy, Anh Chị Em!
vanphu