Giải thích áp huyết, nhịp tim thay đổi khi ngồi và nằm

[vanphu03]

Kính chào các Thầy và ACE đồng môn!
Đã có vài lần con thấy trên diễn đàn thắc mắc về vấn đề này. Trong thực tế bản thân con cùng nhiều bệnh nhân con điều trị cũng có thắc mắc về sự " thay đổi áp huyết và nhịp tim đo ở hai tư thế nằm và tư thế ngồi". Trước đó con cũng rất băn khoăn và suy nghĩ vì chưa tìm được câu trả lời nào thích đáng. Hôm nay con xin mạn phép được chia sẻ phân tích lý luận của con để cùng các Thầy, Các Anh Chị Em cùng nhau chia sẻ trao đổi để đưa đến giải thích hợp lý nhất. Dưới đây là lập luận của con:
" Lấy ví dụ thế này cho đơn giản: Bạn hình dung toàn bộ cơ thể người chia làm 3 đoạn, từ ngực trở lên gọi là Thượng tiêu, từ ngực trở xuống rốn gọi là Trung tiêu, từ bụng xuống chân là Hạ tiêu. Ba đoạn này ví như tòa nhà 3 tầng, Thượng tiêu tầng 2, Trung tiêu tầng 1 ( Lấy vị trí tim làm cơ sở ở mặt bằng) và Hạ tiêu là tầng hầm, Máu là nước, Tim là máy bơm, và ống mạch tương đương với ống dây bơm nước.

- Khi nằm rõ ràng Thượng tiêu, Trung tiêu, Hạ tiêu đều nằm vị trí ngang bằng nhau, cũng giống như nhà mái bằng 3 gian vậy. Ở tư thế này công xuất phải bơm nước của máy bơm sẽ giảm, và áp lực cũng giảm.

- Khi ở tư thế ngồi, máy bơm nước phải đẩy nước từ tầng 1 lên tầng 2 ( trên đầu) rồi lại phải đẩy xuống tầng 1( dưới chân). Như vậy công xuất và áp lực của máy phải lớn hơn là vị trí thăng bằng. Chính vì cần một công xuất lớn hớn này làm máy phải quay role nhiều hơn, tức là tim phải đập nhiều hơn. Đó là lý do nhịp tim ở tư thế ngồi cao hơn tư thế nằm. Nhịp tim cao kéo theo áp lực đẩy vào thành mạch ở vùng phụ cận sẽ cao hơn nhiều. Tại sao mình chỉ nói là chỉ có áp huyết ở vùng phụ cận mới cao, đơn giản là vì khi máy bơm phát công xuất lớn, thì áp lực ở ống mạch gần máy sẽ cao, nhưng càng xa và lên cao thì áp lực đó giảm, không khác gì quy luật bơm nước cả. Tay là phần gần với tim, do vậy khi ngồi mà đo thì tay sẽ cao, nhưng thực chất huyết áp trên đầu ở tư thế ngồi này sẽ còn thấp hơn cả tư thế nằm. Đây cũng chính là lý do tại sao một số người đang nằm mà đứng dậy thì hoa mắt, hoặc đang ngồi mà đứng dậy thì mặt mũi tối sầm. ( Chỉ tiếc là không có máy đo huyết áp ở đầu để thử nghiệm).

Mong nhận được đóng góp chia sẻ của Các Thầy, Anh Chị Em!
vanphu

[admin]

Hay thử thực nghiệm với nhiều người xem hai tư thế này có thay đổi đúng như lý luận không.
Ngược lại có người khỏe đo khi na72m going như ngồi thì do tim thong khi ngồi, mà na72m thì không thòng, có nghĩa là vị trí tim không bị hạ thấp xuống, như đã có giải thích trong những bài trước mà vanphu đã hỏi mà không nhớ lại bài trả lời rồi.

Thân
doducngoc

[vanphu03]

Dạ, con xin đội ơn Thầy. Con cũng nhớ bài Thầy đã trả lời, nhưng quả thực bản thân con và ít nhất 5 người bình thường và rất nhiều bệnh nhân con đã thử đều có hiện tượng trên. Con xin Thầy lượng thứ vì sự bồng bột này, nhưng rất mong các Thầy có thể thử nghiệm trên bản thân mình và một số người xem quả thực là nguyên nhân do tim bị thòng hay tất cả đều như vậy, nếu thòng thì áp huyết thay đổi ra sao. Con mong muốn tìm ra câu trả lời hợp lý nhất cho vấn đề này, để từ nay về sau các Thầy lấy đó làm cơ sở để có thể trả lời bệnh nhân để họ hiểu.
Vì vậy kính đề nghị các Thày, Anh Chị Em đồng môn cùng thử nghiệm và đưa ra kết quả trước là bản thân mình, sau người khỏe mạnh hay bệnh nhân.
Con xin cảm tạ!
vanphu

[thanhphuong36]

Con cũng là 1 trường hợp đo huyết áp ở Tư thế ngồi thì Nhịp tim cao hơn khá nhiều (có khi chênh gần 10) so với Tư thế nằm. Nên rất quan tâm đến topic này để học hỏi thêm. Ý kiến Thầy chủ topic con thấy cũng có lý ạ.

[admin]

Áp huyết giữa tư thế ngồi hay nằm của người có bệnh tim thòng kết qủa chênh lệch rất cao từ 170 xuống 140. Tim thòng là do các ống mạch tâm bào giãn chùng ở thế ngồi do tim thòng kéo giãn ống mạch, nên nghe tiếng tim đập không ở vị trí giữa ngực mà nghe tiếng tim đập dưới xương ức, ống mạch bị hẹp lại làm áp huyết tăng cao, vị trí nằm thì ống mạch không bị tim kéo căng, nên áp huyết lại thấp hơn.
Còn áp huyết chênh lệch trong tiêu chuẩn thì không phải tim thòng :
Thi dụ tuổi lão niên, đo ở thế nằm 130, thế ngồi 140 vẫn nằm trong tiêu chuẩn không gọi là tim thòng, vẫn trong điều kiện an toàn.
130-140/80-90mmHg, mạch tim đập 70-80 là áp huyết ở tuổi lão niên (60 tuổi trở lên)

Nhưng khi làm bảng so sánh kết qủa khi tập, hay phân tích thức ăn đúng hay sai bằng máy đo áp huyết, thì trước khi tập hay trước khi ăn đo ở vị thế nào thì sau khi tập hay sau khi ăn cũng đo ở vị thế ấy.

Thân
doducngoc

[thanhphuong36]

Con cảm ơn Thầy nhiều ạ, con xin suy nghĩ,nghiên cứu tiếp về những gì Thầy giải thích.
Có 1 điểm là xem thức ăn có hợp ko, có làm tụt huyết áp mình ko. Thì cách làm cụ thể nên thế nào ạ?
Vì trong 1 bữa ăn thường có khá nhiều món, ko biết là do món nào.
Hay là mình nên ăn 1 món duy nhất thôi, rồi đợi 30 phút đo huyết áp, để biết đc món đó có tốt cho huyết áp của mình ko?